De gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer willen meer regels voor de bouw en exploitatie van nieuwe datacenters binnen hun grenzen. Datacenters nemen te veel ruimte in en vragen te veel van het stroomnet, vinden de stadsbesturen.
Het aantal en de omvang van datacenters in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) zijn in de afgelopen jaren sterk toegenomen, aldus de gemeenten. Inmiddels behoort de MRA tot de regio met de meeste datacenters ter wereld. Datacenters zijn onmisbare voorzieningen geworden voor vrijwel alle inwoners, bedrijven en instellingen, zo zeggen de bestuurders, maar ze nemen ook veel ruimte in en leggen een groot beslag op het elektriciteitsnet. “Op dit moment hebben gemeenten nauwelijks instrumenten tot hun beschikking om te sturen op waar de datacenters komen, of aan welke eisen zij moeten voldoen”, zo staat op de website van de Gemeente Amsterdam. “Om meer regie te krijgen op de vestiging van datacenters hebben Amsterdam en Haarlemmermeer daarom allebei een voorbereidingsbesluit genomen, waarmee in afwachting van nieuw regionaal beleid de vestiging van datacenters tijdelijk wordt stopgezet.”
Eisen aan energie en warmte
“De komst van datacenters is in zekere zin een gevolg van ons eigen consumptie- en leefpatroon: we willen de hele dag online zijn op onze telefoons en laptops”, zegt Marieke van Doorninck,wethouder Duurzaamheid en Ruimtelijke Ontwikkeling van Amsterdam. “Tot op zekere hoogte zullen we de bijbehorende infrastructuur moeten accepteren, maar de ruimte in Amsterdam is schaars. Als gemeenten willen we daarom meer regie over de vestiging van nieuwe datacenters en we vragen hen ook bij te dragen aan de duurzame opgaven van de stad. We gaan eisen stellen op het gebied van het kosteloos beschikbaar stellen van restwarmte voor de verwarming van woningen en het gebruik van groene stroom.”
“De ruimte in onze gemeente is van grote waarde”, aldus Wethouder Mariëtte Sedee van ruimtelijke Ontwikkeling, Milieu en Agrarische Zaken van Haarlemmermeer. “De druk op ruimte is groot met de woningbouwopgave die we hebben en de ruimte die we willen houden voor bedrijvigheid en groen. Het is noodzakelijk pas op de plaats te maken en eerst beleid te formuleren, zodat we meer grip houden op de vestiging van datacenters.”
Datacenters passen vrijwel altijd in bestemmingsplannen en Tennet en Liander hebben een leveringsplicht. “Doel is dat datacenters zo min mogelijk beslag leggen op de ruimte en (architectonisch) op een goede manier worden ingepast in de omgeving.”
‘Geen bouwstop
Dat wil volgens de gemeenten niet zeggen dat er een vestigingsstop komt. “Datacenters hebben veel restwarmte die nu vaak nog onbenut blijft, terwijl die gebruikt kan worden voor het verwarmen van woningen en zo kan bijdragen aan het verduurzamen van onze warmtevoorziening. Dat is één van de redenen dat de gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer de vestiging van datacenters niet helemaal stop willen zetten. Lopende projecten die passen in de lijn van het nieuwe beleid, zullen vooralsnog worden vergund.”
Amsterdam en Haarlemmermeer nodigen de sector uit om mee te denken over de uitwerking van het vestigingsbeleid. Het nieuwe beleid moet eind 2019 gereed zijn.