Een decennium geleden begon Dutch Data Center Association als een kleine lobbyclub voor datacenters. Inmiddels het platform uitgegroeid tot een strategische schakel in het IT-ecosysteem. Juist voor msp’s, mssp’s en andere partners.
Stijn Grove
Tien jaar geleden werd de Dutch Data Center Association (DDA) opgericht. Een club met een duidelijke missie: het versterken van de positie van datacenters in Nederland én het smeden van een netwerk waarin innovatie, duurzaamheid en samenwerking centraal staan. Voor veel msp’s misschien in die tijd een club ‘aan de rand’ van hun dagelijkse praktijk, maar inmiddels is de verwevenheid tussen datacenters en IT-dienstverleners hechter dan ooit. Reden genoeg om met managing director Stijn Grove terug én vooruit te blikken.
De DDA jubileumspecial is tot stand gekomen dankzij de volgende partners:
- AMS-IX Amsterdam Internet Exchange
- CommScope
- Digital Realty
- Electronics & Telematics
- ELINEX Power Solutions
- Rittal
- Stulz
Samenwerking bepaalt de toekomst
Grove herinnert zich het begin nog goed. Hij werkte destijds al in de sector, bij bedrijven als UUnet, Colt en EvoSwitch. “Ik heb eigenlijk altijd aan de technische kant gezeten. Eerst bij UUNet, dat toen net NLnet had overgenomen. Daarna bij Samsung, bij het opbouwen van het Versatel-netwerk. Uiteindelijk kwam ik terecht bij Colt en bij EvoSwitch, waar ik echt met datacenters aan de slag ging.”
Die achtergrond verklaart deels zijn visie op de sector: techniek is de fundering, maar samen-werking bepaalt de toekomst. En juist dat is wat DDA de afgelopen tien jaar heeft opgebouwd. “We zijn gestart met twintig partijen. Het merendeel daarvan is nog steeds betrokken. De sector is natuurlijk flink geconsolideerd: namen veranderden, bedrijven fuseerden of werden overgenomen. Maar de kern is gebleven en zelfs uitgebreid. We schommelen als DDA nu rond de 150 deelnemende partijen.”
NorthC Datacenters
Datacenters en werkgelegenheid
Datacenters zijn dagelijks belangrijk voor bijna elk bedrijf of huishouden. Daarnaast bieden ze ook werkgelegenheid.
Alle Nederlandse datacenters samen zorgden in 2024 voor een werkgelegenheid van bijna 5800 fte’s. Dat is een stijging van 6% ten opzichte van 2023, dit blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau PB7. De aanhoudend sterke groei in de hyperscalemarkt (21%, 2023: 17%) werd tenietgedaan door een lichte daling in de zakelijke sector. De colocatiemarkt zag in 2024 echter een lichte groei (9%) (2023: 4%). Toch is bijna de helft van alle fte’s in de datacentersector werkzaam in de zakelijke sector (47%, 2023: 48%).
De werkgelegenheid in zakelijke datacenters neemt langzaam af doordat datacenters verder consolideren en workloads naar de cloud verhuizen.
De uitbreiding van hyperscale-campussen en de colocatiemarkt zet door, maar in een langzamer tempo vanwege wettelijke beperkingen. De grootste uitdaging voor data-centers is echter de toegang tot stroomcontracten en de onzeker-heid over het groeipoten-tieel in de regio Amsterdam (MRA) na 2030.
Bijna twee derde van alle data-center-medewerkers is werkzaam in de MRA-regio. Interessant is dat de werkgelegenheid relatief hoog lijkt te zijn in het zuiden en oosten (in verhouding tot de marktomvang). Dit hangt waarschijnlijk samen met de bedrijfsmodellen in deze regio’s, die vaker gemengd zijn, met een breder scala aan IT-diensten, hosting en private clouddiensten.
Global-e Datacenters Kas van Vliet
Datacenters als fundament
Datacenters vormen het fundament van de digitale economie en zijn daarom aanwezig in elke provincie. En maken dus ook onderdeel uit van het fundament van msp’s. Want wat je als dienstverlener ook bouwt, verkoopt of beveiligt: ergens draait het op hardware en dankzij stroom, koeling, verbinding en redundantie. Grove ziet de rol van datacenters dan ook als veel meer dan alleen verhuurders van rackspace: “We maken onderdeel uit van een ecosysteem. Juist msp’s zijn daarin cruciaal. En zij stellen hele relevante vragen: over data-soevereiniteit, over continuïteit, over beveiliging. Daar moeten wij een goed antwoord op hebben.”
Digital Realty
Controle
De behoefte aan een ‘soevereine
cloud’, waarbij data nadrukkelijk binnen lands- of regiogrenzen -blijven, is volgens Grove groter dan ooit. “Er leeft twijfel bij klanten over wat er met hun data gebeurt als die onder Amerikaanse wetgeving valt. Of onder die van een andere geopolitiek onvoorspelbare speler. Je ziet dat de vraag naar controle toeneemt. Msp’s hebben daar direct mee te maken: zij moeten oplossingen bieden die deze zorgen weg-nemen. En dat begint bij een stabiele, veilige basis. Dáár komen wij als DDA in beeld.”
Voor veel msp’s die al met datacenters samenwerken, en op die -samenwerking hun dienst-verlening als provider bouwen, zal dat vertrouwd klinken. De andere kant van het verhaal zit in de steeds complexer wordende regel-geving.
Grove ziet hoe dat invloed heeft op de werkvloer: “Neem de -Europese cybersecuritywetgeving, of de ver-plichtingen rondom dat wat voorheen NIS2 heette en nu -Cyberveiligheidswet wordt genoemd. Daaronder vallen veel msp’s, ook al zijn ze soms relatief klein. Maar zodra je in een keten zit, telt je verantwoordelijkheid mee. Wij zien dat datacenters daarin ook een vangnetfunctie vervullen. Als jouw datacenter ISO 27001-gecertificeerd is en je transparant samenwerkt, dek je al snel een flink deel van die nieuwe wettelijke vereisten af.”
Digital Realty
Restwarmte uit datacenters verwarmt woningen en kassen
Datacenters verbruiken veel energie en produceren continu warmte bij het koelen van servers. Deze restwarmte wordt steeds vaker ingezet als duurzame energiebron. Op deze plaatsen gebeurt het al:
Amsterdam – NIKHEF
Het datacenter van NIKHEF levert restwarmte aan ongeveer 1.300 studentenwoningen in Amsterdam.
Amsterdam – Equinix
Het datacenter van Equinix voorziet de Universiteit van Amsterdam van warmte en koude via een bodem-energie-systeem.
Groningen – QTS Data Centers
In samenwerking met Warmtestad Groningen helpt QTS Data Centers meer dan 10.000 huishoudens en gebouwen over te stappen op duurzame warmte.
Eindhoven – Interconnect
Interconnects datacenter op Park Forum gaat restwarmte leveren aan de gemeente Eindhoven voor het warmtenet van Meerhoven. Dit initiatief helpt de inzet van de bio-energiecentrale af te bouwen.
Aalsmeer – NorthC Datacenters
NorthC levert restwarmte aan kindcentrum Triade, Sportcentrum De Waterlelie en Fertiplant. In ruil ontvangt het datacenter koude om de datazalen te koelen.
Rotterdam – Smartdc
Smartdc, gevestigd in de Van Nelle Fabriek, gebruikt warmtepompen om restwarmte van servers om te zetten voor verwarming van de fabriek en kantoren.
Hengelo – Previder & NX Filtration
Previder levert restwarmte aan de naastgelegen mega-factory van NX Filtration. In ruil ontvangt Previder koude om de datacenters te koelen.
Eindhoven – NorthC Datacenters
Op de High Tech Campus Eindhoven is het datacenter van NorthC aangesloten op het lokale warmtenet, waar koude en warmte wordt uitgewisseld met andere bedrijven op het terrein.
Ecosysteem
De samenwerking tussen datacenters en msp’s zit hem vaak in praktische dingen. Beveiliging, connectiviteit, compliance: het zijn allemaal onderwerpen waar Grove partners in zoekt, en waarover hij kennis aanbiedt. “Onze partners zijn niet alleen msp’s, maar ook toeleveranciers. Denk aan stroomvoorziening, koeling, managementsoftware, fysieke beveiliging. Maar bij msp’s zie je dat ze de vertaalslag maken naar eindklanten. Zij zijn degene die uitleggen waarom iets werkt, veilig is of toekomstbestendig. Dat maakt hen voor ons onmisbaar in het ecosysteem.”
Global-e Datacenters – Kas van Vliet
Succesvolle start-up nog steeds mogelijk
Voor msp’s die zich afvragen of er überhaupt nog ruimte is voor innovatie of nieuwe toetreders, is Grove verrassend optimistisch. “De markt is professioneler geworden, maar er zijn nog steeds partijen die erin slagen om uit het niets een serieuze speler te worden. Of om vanuit een bestaande jonge organisatie snel te groeien, zoals NorthC Datacenters. Je kunt nog altijd doorgroeien naar een relevante positie in de markt.”
Wel is het lastiger, legt de Managing Director uit: het bouwen van een datacenter kost miljoenen en het vinden van stroom is een uitdaging. “Maar wie écht een goed idee heeft en zich omringt met de juiste partners, maakt kans.”
Nederlandse digitale economie blijft groeien
De Nederlandse digitale economie groeide in het vierde kwartaal van 2024 gestaag, ondanks geopolitieke spanningen en economische onzeker-heden. Dat blijkt uit de nieuwste Kwartaalmonitor Digitale Economie die DDA in maart 2025 naar buiten bracht. Investeringen in cloudtechnologie (+13%) en kunstmatige intelligentie blijven toenemen, net als het dataverkeer via de Amsterdam Internet Exchange (+18,3%).
Toch stagneert de brede -sectorale groei. De toegevoegde waarde nam slechts met 0,8% toe, en de werkgelegenheid groeide beperkt (+1,6%). Opvallend is de stijging van het aantal zelfstandigen in de sector (+22%), terwijl het aantal werk-nemers daalde met 0,9%. Grote IT-bedrijven krimpen, maar IT-afdelingen in andere sectoren groeien.
In Nederland groeit de steun voor AI en quantumtechnologie, maar knelpunten in infrastructuur blijven bestaan. Waar landen als Frankrijk en het VK proactief ruimte creëren voor datacenters, ontbreekt in -Nederland visie en regie. Ook investeringen in onderwijs en talent blijven achter, terwijl andere landen daarin versnellen.
De kwartaalmonitor stelt dat zonder stevige investeringen in infrastructuur, talent en innovatie Nederland zijn positie als digitale voorloper dreigt te verliezen.
NorthC Datacenters – Kas van Vliet
Brussel
Grove ziet ook dat datacenters voor Europa in de afgelopen jaren als thema belangrijker zijn geworden. “We hebben het model van de DDA geëxporteerd naar andere landen. Inmiddels zijn er 24 nationale datacenterorganisaties, waarvan wij er veertien hebben helpen oprichten. De Europese branchevereniging EUDCA is nu stevig verankerd in het besluitvormingsproces in Brussel. Daar worden de regels gemaakt. En wij zitten daar nu ook aan tafel. Dat is cruciaal, want wat daar wordt bedacht, raakt elke msp in Nederland indirect.”
Samenwerking operators
Het is duidelijk dat datacenters niet kunnen draaien zonder stroomvoorziening. Net-beheerders zoals Vattenfall, Tennet en Liander leveren deze stroom en de daarbij horende elektriciteits-netten. De data-centers vormen een grote concentratie wanneer we het hebben over energieverbruik en dit verbruik wordt versterkt door het ontstaan van clusters van datacenters, zoals bijvoorbeeld in Amsterdam. Deze clusters hebben een grote impact op de stroomnetwerken en onderstations. Deze zijn immers nooit ontworpen met het oog op datacenters.
Om datacenters in de toekomst van stroom te blijven voorzien is een nauwe samenwerking tussen de netbeheerders en de Dutch Data Center Association van groot belang. Een belangrijke doelstelling van de DDA is om de groei van de stroom infrastructuur te ondersteunen. De organisatie doet dit door de dialoog aan te gaan en congressen te organiseren om partijen bij elkaar te krijgen en zo steun te bieden aan de energietransitie waar we gezamenlijk aan zullen moeten werken.
NorthC Datacenters
Korte lijnen met politiek
Die rol van gesprekspartner – naar overheid, wetgever én publieke opinie – is een van de belangrijkste successen van de afgelopen tien jaar. Grove: “Vroeger had je misschien één iemand die namens de branche sprak. Nu hebben we een sterk netwerk, korte lijnen met beleids-makers, en een volwassen verhaal. Dat is nodig ook, want we hebben te maken met grote uitdagingen. Denk daarbij aan netcongestie, personeelstekorten, imagokwesties. Dan helpt het als je als sector georganiseerd bent.”
Wat Grove msp’s vooral wil meegeven? Dat hun rol belangrijker is dan ooit. Niet alleen als klant van datacenters, maar vooral als partner in het grotere geheel. “Als we blijven samenwerken, versterken we elkaars positie. En ik hoop dat de komende tien jaar niet alleen in het teken staan van groei, maar ook van verdieping: betere beveiliging, slimmere connectiviteit, transparantere ketens. Daar worden we allemaal beter van.”
Samenwerking overheid
Het internet is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven, digitalisering is overal en de digitale economie is inmiddels de economie van Nederland geworden. Deze razendsnelle transitie betekent ook verandering in regelgeving. Het is dan ook belangrijk dat de overheid tijd en ruimte maakt voor nieuwe digitale ontwikkelingen. Een adequate digitale infrastructuur is een belangrijke vestigingsfactor voor bedrijven en een randvoorwaarde voor de internationale concurrentiepositie van Nederland. Daarnaast vragen technologieën als 5G, Edge Computing, Artificial Intelligence (AI) en Internet-of-Things (IoT) applicaties om een robuuste infrastructuur voor de digitale samenleving. Een essentiële sector dus, waarvan we de groei en ontwikkeling moeten blijven stimuleren en waar toekomstbestendige wetgeving voor nodig is.
Ruimtelijke Nationale Datacenter Strategie
De Dutch Data Center Association staat met veel overheidsinstellingen op lokaal, provinciaal en nationaal niveau in contact om de reguleringen rondom datacenters en haar ecosysteem zo soepel mogelijk te laten verlopen. Zo wordt er al geruime tijd met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gewerkt aan de Nationale Datacenter Strategie via het Uitvoeringsprogramma van de Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS). Een strategie die de ruimtelijke indeling van datacenters coördineert. Verder werkt DDA samen met de overheid op de volgende thema’s:
• Stroom, Duurzaamheid & Restwarmte;
Als vertegenwoordiger van de datacenter industrie is de DDA samen met beleidsmakers op allerlei niveaus actief bezig met het verduurzamen en efficiënter maken van de industrie. Jaarlijks organiseert de DDA een Duurzaamheidsconferentie, op het gebied van datacenter-restwarmte, innovatie en energie-efficiëntie, om de ontwikkelingen op dit gebied te versnellen.
• Onderwijs en Werkgelegenheid
Het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel is een van de grootste uitdagingen van de Nederlandse datacenterindustrie. Vandaar dat de DDA regelmatig in contact staat met allerlei (semi-)overheidsinstellingen die zich met het onderwijs bezighouden. Met als gezamenlijk doel om toekomstige werknemers te enthousiasmeren voor een baan in de IT of Techniek.
• Digitale Economie & Mainport
Een adequate digitale infrastructuur is een belangrijke vestigingsfactor voor bedrijven en draagt bij aan de internationale concurrentiepositie van Nederland: inmiddels heeft 20% van alle buitenlandse investeringen betrekking op de digitale sector, en dragen datacenters op nationaal niveau jaarlijks voor 1 miljard bij aan het BNP. Een essentiële sector dus, waarvan we de groei en ontwikkeling moeten blijven stimuleren. Hiervoor staat de DDA dan ook in contact met het Minister van Economische Zaken en regionale ontwikkelingsbedrijven.
