Niemand kan eromheen: 2023 was het jaar van de kunstmatige intelligentie. Toen OpenAI eind 2022 ChatGPT lanceerde, ontketende het een ware revolutie. Niet alleen onder IT-adepten; een groot deel van de ‘gewone’ mensen sloeg aan het experimenteren met de menselijke chatbot. In het IT-landschap leidde het tot de ene na de andere op generatieve AI gebaseerde tool. Vijf IT-trends in 2024 voor het mkb.
Trend 1: De democratisering van AI
Trend 2: AI TRiSM
Trend 3: Cybercriminaliteit boomt. AI is de oorzaak én de oplossing
Trend 4: Sustainable technology en een groene cloud
Trend 5: Machines worden klanten
Conclusie: AI zal nog ingrijpendere veranderingen afdwingen
De IT-trends voor 2024 vertonen dan ook één rode draad: de invloed van AI. Het mkb staat voor de enorme uitdaging om de snelle ontwikkelingen bij te blijven. De adviserende en ondersteunende rol van IT-dienstverleners wordt in 2024 hierbij nog belangrijker.
Trend 1: De democratisering van AI
Miljoenen gebruikers, van studenten over kantoormedewerkers tot softwareontwikkelaars, zetten nu al generatieve AI in om content te schrijven, samenvattingen te maken, beeldmateriaal te creëren en applicaties te ontwikkelen.
In een krappe arbeidsmarkt bieden de talrijke op generatieve AI gebaseerde tools voordelen voor mkb’s, die traditioneel worstelen met een klein personeelsbestand. Door de democratisering van generatieve AI heeft ieder van ons toegang tot de nodige kennis en vaardigheden, ook tot kennis en vaardigheden die je niet bezit. Zo bieden allerlei op AI gebaseerde tools zakelijke gebruikers in bedrijven het potentieel om taken te automatiseren en productiviteit te verhogen, blijkt uit het recente trendrapport van Gartner.
Tegen 2026 zal 30% van de nieuwe applicaties AI gebruiken om gepersonaliseerde, adaptieve gebruikersinterfaces aan te sturen.
(bron: Gartner Top 10 Strategic Technology Trends for 2024)
De snelheid waarmee AI nu overal geïntegreerd wordt en intelligente apps ontwikkeld worden, zal in 2024 alleen nog maar toenemen. Het gaat zo snel, dat het lastig wordt alle ontwikkelingen te volgen. Als IT-dienstverlener bied je dan waardevolle ondersteuning. Je kunt het kaf van het koren scheiden onder de talloze AI-toepassingen en helpen bij de implementatie en de integratie met bestaande bedrijfsprocessen.
Trend 2: AI TRiSM
Ruim een jaar na de lancering van ChatGPT stabiliseert de hype en komt het besef dat AI niet alleen veel mogelijkheden biedt, maar ook risico’s met zich meebrengt. Omdat de taalmodellen met vaak gevoelige data getraind worden, komt AI met aanzienlijke datarisico’s. Dat vraagt om een nieuwe vorm van TRiSM (trust, risk & security management).
Ook hierin is een belangrijke adviesrol weggelegd voor de IT-dienstverlener, om het mkb de nodige inzichten te bieden. De meeste mensen kunnen op dit moment immers nauwelijks uitleggen wat AI is en hoe het werkt. Ook zakelijke gebruikers blijven op veel vragen van interne en externe klanten het antwoord schuldig. Het zou jammer zijn dat het mkb door gebrek aan kennis het potentiële concurrentievoordeel verliest dat AI biedt. Volgens Gartner zullen AI-modellen van organisaties die AI-transparantie, -vertrouwen en -veiligheid garanderen 50% beter scoren in termen van adoptie, bedrijfsdoelen en gebruikersacceptatie.
EU AI Act
Bovendien hebben de razendsnelle ontwikkelingen van het voorbije jaar de wetgever wakker geschud. Met de EU AI Act werkt Europa volop aan de nodige regelgeving rond de risico’s van AI-toepassingen. Als organisatie moet je nu al nadenken over de compliance van morgen. Een belangrijke taak voor de IT-dienstverlener.
De nieuwe AI TRiSM-technologie bevat dan ook componenten die zich richten op content anomaly detection, data protection en application security. Organisaties die actief inzetten op AI TRiSM als controlemechanisme zullen meer AI-projecten in productie brengen en meer business value genereren, zo zegt Gartner in zijn Top Strategic Technology Trends 2024.
Trend 3: Cybercriminaliteit boomt. AI is de oorzaak én de oplossing
‘Aantal phishing-pogingen bij bedrijven vertienvoudigd in een jaar tijd’. Uit onderzoek van KPN blijkt dat bedrijven 34% vaker af te rekenen hebben met cybercriminaliteit. Cybercriminaliteit boomt in het kielzog van AI. Iedereen experimenteert volop met AI en LLM’s (Large Language Models) om efficiëntie te verhogen. Iedereen, dus ook criminele organisaties.
Securityleverancier WatchGuard voorspelt in een recente veiligheidsanalyse dat in 2024 een slimme prompt engineer – of het nu een criminele aanvaller of een onderzoeker is – een LLM zal manipuleren om privégegevens te lekken.
Msp aanspreekpunt
Op het dark web zijn nu al AI-tools te koop voor phishing automation. Deepfake-audio zal een boost geven aan telefonische oplichting, zonder dat daar nog een menselijke oplichter aan te pas komt, zo voorspelt WatchGuard verder nog in zijn Cyber Security Prediction report voor 2024.
Opnieuw spelen IT-dienstverleners een belangrijke rol in de beveiliging van het mkb. Op basis van de door WatchGuard voorspelde securitytrends zullen steeds meer kleine tot middelgrote bedrijven zich tot hun vertrouwde partner wenden om zich te wapenen tegen de cyberbedreiging in 2024. Om tegemoet te komen aan die grotere vraag zullen de msp’s en mssp’s op hun beurt hun beveiligingsdiensten via geautomatiseerde platforms moeten verdubbelen, mét behulp van AI en LM.
Voor deepfake audio is geen menselijke oplichter meer nodig
(Bron: WatchGuard.)
Trend 4: Sustainable technology en een groene cloud
Op 5 januari 2023 trad de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) in werking. De EU-richtlijn verplicht grote beursgenoteerde bedrijven om vanaf 2024 te rapporteren over de impact van hun bedrijfgerelateerde activiteiten op mens, milieu en klimaat én over hun sociale impact op de eigen werknemers en de maatschappij. De rapportering gebeurt volgens de ESRS’s, de European Sustainability Reporting Standards.
Moet je als niet-beursgenoteerd mkb wakker liggen van die rapportage? Toch wel. Vanaf 2026 zijn namelijk ook niet-beursgenoteerde kleinere bedrijven verplicht een CSRD-rapportage in aangepaste vorm af te leveren. Bovendien werken mkb’s vaak samen met grotere bedrijven en kun je je dus maar beter bewust zijn van je impact op de CSRD-rapportage.
Technologie om duurzaamheid te halen
Een van de manieren om aan de ESRS-standaarden te voldoen, is inzetten op duurzame technologie. Duurzaamheid in IT draait niet alleen om het interne gebruik van milieuvriendelijkere technologie, zoals elektrische leaseauto’s, leasefietsen en pc’s met een lagere CO2-uitstoot, of circulaire IT. We zetten technologie ook in om duurzaamheidsdoelen te halen. De IT-sector heeft er echter een hele kluif aan om duurzaam te zijn. Al jaren tonen verschillende onderzoeken, waaronder dat van The Shift Project, aan dat de IT-sector meer CO2 uitstoot dan de luchtvaartsector.
Wetende dat consumenten steeds vaker de voorkeur geven aan ‘groene’ bedrijven, neemt het belang van duurzame technologie dus alleen maar toe. Het mkb moet zijn steentje bijdragen door in te zetten op een groene cloudstrategie. Infrastructuur overbrengen naar de cloud is op zich al duurzamer omdat servers worden geconsolideerd en geoptimaliseerd. Dat minimaliseert CO2-uitstoot. Zoek je daarbij ook een groene cloudleverancier én werk je aan een flexibel IT-landschap waarin je applicaties aanpasbaar en schaalbaar zijn, dan ben je goed op weg naar een duurzamer IT-beleid. Msp’s staan met hun kennis en ervaring het mkb bij tijdens die groene transitie.
Trend 5: Machines worden klanten
Een trend die nu misschien nog klinkt als sciencefiction. Maar zowel Gartner als Forbes nemen de vervagende grens tussen mens en machine op in hun trendrapporten voor 2024.
Forbes noemt het Phygital Convergence, het samensmelten van de fysieke en de digitale wereld. AR (augmented reality), VR (virtual reality) en avatars zijn ons niet meer vreemd. Online games en e-sports zijn populairder dan ooit en in 2024 zal het verschil tussen de echte en de virtuele wereld volgens Forbes steeds kleiner worden.
De stap naar machine customers is dan niet meer zo groot, althans volgens Gartner. In de niet zo verre toekomst zullen applicaties bestellingen plaatsen, op basis van uitgebreide datasets. Zonder dat een mens op de bestelknop drukt.
Om te kunnen blijven concurreren, moeten ook kleinere bedrijven zich voorbereiden op deze evolutie. Sales, marketing, supply chain, IT en data-analyse zullen veel beter op elkaar moeten aansluiten om op de unieke behoeften van de machine customer te kunnen inspelen. Een grondige analyse van de bedrijfsprocessen is daarbij noodzakelijk.
Conclusie: AI zal nog ingrijpendere veranderingen afdwingen
De rode draad door de trends voor 2024 is AI. AI en data-analyse zullen vanaf nu elke nieuwe ontwikkeling sturen. In het kielzog van AI neemt ook de bezorgdheid om cybersecurity toe, wat we oplossen met, jawel, AI. Boeiende tijden voor de leveranciers van IT-diensten én het mkb.