In de waardeketen zitten IT-dienstverleners tussen leveranciers en eindgebruikers. Dat ontslaat ze echter niet van de verantwoordelijkheid voor de hardware ná de levensduur. Strengere regels en groeiende bewustwording rond e-waste zorgen ervoor dat partners steeds vaker een exit-strategie hebben voor afgeschreven hardware, zo ziet Luuk Bongers van Holland Recycling.
Wereldwijd is e-waste geëxplodeerd, en er komt meer bij dan dat er wordt hergebruikt of gerecycled. Ondertussen is de noodzaak doorgedrongen tot de politiek. Volgens de Verenigde Naties groeit de e-wasteberg sneller dan dat er tegenop wordt gerecycled. De druk op de IT-sector wordt opgevoerd om hun spullen in te leveren voor refurbishing en, als dat uiteindelijk niet lukt, recycling.
Zuivere edelmetalen
De technologie heeft de laatste jaren een grote vlucht genomen, zo ziet Bongers. “Eind vorig jaar hebben we bijvoorbeeld een nieuwe shredder- en sorteerlijn in gebruik genomen,” zegt hij. “Door deze in te zetten is er geen verlies meer van edelmetalen bij e-waste.” Een goed scheidingsproces betekent volgens Bongers dat metalen zo puur mogelijk zijn, zodat de smelter deze zonder verlies weer in omloop kan brengen. “Neem aluminium. Dat is geen magnetisch metaal. Maar door een statisch veld te creëren kun je deze stroom nu uit de shredderfractie halen.” Demontage ging tot voor kort handmatig. Dat is nu geautomatiseerd. De capaciteit is daardoor enorm uitgebreid. “Holland Recycling haalt printplaten, componenten en netwerkapparatuur uit heel Europa, en in Nederland werken we samen met refurbishers, datacenters, IT-bedrijven en daarnaast organisaties en bedrijven als ziekenhuizen, scholen etc.”
CO2-reductiecertificaten
Maar een recycler steunt op meer dan alleen de technologie. Verwerkers als Holland Recycling kunnen niet zonder Cenelec/WEEELABEX-certificering, waarmee ze van A tot Z kunnen aantonen hoe materialen worden verwerkt bij e-wasterecycling. Ook is de klantbehoefte veranderd, zegt Bongers, mede door de veranderende regels. “Nog een paar jaar geleden was de vraag vooral: hoeveel restwaarde zit er in de ingeleverde hardware,” noemt hij. “Met de verplichting van WEEELABEX in 2015 wilden we een stap extra zetten. We bieden sinds een jaar of drie CO2-reductiecertificaten aan. In het begin was daar nog niet heel veel vraag naar, maar dat is sindsdien volledig anders. Bedrijven hebben te maken met rapportageplichten, bijvoorbeeld voor de CSRD. Dan zijn zulke certificaten heel waardevol. Ons CO2-reductiecertificaat is dus een schot in de roos.”
We zien dat de markt steeds meer open staat voor refurbished apparaten
Repareerbaarheid en refurbishing
Toch ziet Bongers graag verbeteringen, en dan vooral aan de kant van de producenten. Het tij begint te keren, maar de laatste jaren is veel IT-apparatuur alleen maar moeilijker geworden om te repareren of te upgraden. “In laptops is zelfs het geheugen gesoldeerd,” zegt Bongers. Holland Recycling beschikt over een re-use afdeling voor het opnieuw in de circulatie brengen van hardware en onderdelen, en een afdeling datavernietiging. Allemaal cruciaal om hoogwaardige elektronica, servers en telecomapparatuur zo efficiënt en veilig mogelijk te recyclen. “We zien wel dat de markt steeds meer open staat voor refurbished apparaten. En veel apparatuur kan in bijvoorbeeld Zuid- of Oost-Europa een prima tweede leven krijgen.”