Volgens het rapport “Generative AI: Europe’s Quest for Regulation and Industry Leadership”, ontwikkeld door EIT Digital, heeft Nederland de potentie om een koploper te worden in de ontwikkeling van generatieve AI. Maar dat vereist volgens het rapport een gezamenlijke inspanning in Europees en Nederlands verband van overheid en industrie.
Het rapport biedt handvatten om deze potentie te benutten door meer te investeren in AI-startups, het bevorderen van Europese samenwerking en het verbeteren van de toegang tot High Performance Computing Infrastructure (HPCI). Tientallen internationale AI-experts hebben bijgedragen aan het onderzoek.
Volgens het rapport zijn er al enkele algemene AI-initiatieven in Nederland, zoals de NL AIC, het Nationaal Groeifonds AiNed-programma en GPT-NL. Maar er is weinig gerichte inzet op Generatieve AI, en de financiële steun vanuit de Nederlandse industrie in samenwerkingsinitiatieven is beperkt. Om de Nederlandse positie te versterken, is meer investering vereist van zowel de overheid als de industrie in een publiek-privaat partnerschap. Daarnaast zijn er meer kapitaalinjecties nodig voor AI-startups, gezien het sterke startupecosysteem van Nederland, maar met onvoldoende middelen voor internationale groei, vooral voor startups in generatieve AI.
HPCI
Toegang tot High Performance Computing Infrastructure is een probleem voor Nederlandse bedrijven, aldus het rapport. HPCI omvat geavanceerde computers die grote hoeveelheden gegevens snel en efficiënt kunnen verwerken. Het is nodig voor taken zoals simulaties, data-analyse en AI-toepassingen. Een nationale generatieve AI-testfaciliteit moet worden opgezet in samenwerking met de industrie om ontwikkeling en experimenten te ondersteunen.
Hoewel de Nederlandse R&D-instrumenten goed ontwikkeld zijn, is er ook behoefte aan verbeterde innovatie-instrumenten, vooral op digitaal gebied, schrijven de onderzoekers. De overheid moet haar innovatiebenadering herzien om sterke posities te creëren in opkomende digitale domeinen, waaronder generatieve AI, met een focus op talentbehoud, betere investeringsafstemming en resultaatgerichte financiering.
Prof. Dr. Willem Jonker, voorzitter AiNed: “Dit rapport toont niet alleen de kansen van AI voor Nederland, maar geeft ook aan hoe we concreet die kansen kunnen verzilveren met een gedetailleerd pad voor actieve investeringen in generatieve AI-innovaties. Als we dit goed en gecoördineerd aanpakken binnen Europees verband, kunnen we zelfs binnen Europa de leiding nemen en de potentie voor AI op onze economie en arbeidsmarkt kunnen verzilveren, want uit schattingen blijkt dat AI het Bruto Binnenlands Product (BNP) in ons land kan verhogen met negen procent.”