Het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) door overheidsinstanties neemt toe. In vergelijking met 2021 worden er ruim 1,5 keer meer AI-toepassingen gebruikt binnen de overheid. Dat blijkt uit onderzoek van TNO.
Vooral gemeentes zijn grootgebruiker: van de in totaal 266 gevonden AI-toepassingen werden er 105 (39%) hier gebruikt. Verder neemt ook de transparantie over het gebruik van AI toe, waardoor het beter is te achterhalen welke technieken de overheid precies gebruikt en voor welk doel.
Op basis van deskresearch en surveys onder overheidsinstanties zijn er 266 AI-toepassingen gevonden. Dit zijn er flink meer vergeleken met de vorige keren: 165 in 2021 en 75 in 2019.
Een groot deel van de toepassingen (105) is gevonden bij gemeenten. Ook worden veel toepassingen in samenwerkingsverband ontwikkeld (46). Daarna volgen agentschappen (23) zoals bijvoorbeeld Rijkswaterstaat, DUP en RVO.
AI wordt het meest gebruikt voor kennisverwerking, archivering en anonimisering (60) gevolgd door inspectie en handhaving (54). De toename in anonimiseringssoftware is te verklaren door de invloed van de Wet open overheid (Woo).
De meest gebruikte technieken zijn beeldherkenning (80) met spraak- en tekstherkenning als tweede (70). Opvallend is dat er slechts 8 toepassingen gebruikmaakten van generatieve AI en LLM’s (large language models). Dat komt onder meer doordat generatieve AI kan worden gezien als een online dienst, die veelal door individuen binnen een organisatie wordt gebruikt.
De cijfers over het aantal AI-toepassingen komen uit onderzoek dat TNO deed op verzoek van de werkgroep Publieke Diensten van de Nederlandse AI Coalitie. Het is een vervolg op de quickscan AI in de publieke dienstverlening uit 2019 en 2021 die TNO uitvoerde in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
