In 2023 verloren Nederlanders gezamenlijk 109 miljoen euro door online fraude. Dit blijkt uit cijfers van de eenheid Landelijke Expertise en Operaties en de eenheid Landelijke Opsporing en Interventies, die ruim 70.000 meldingen en aangiften van dergelijke fraude registreerden.
Bankhelpdesk- en beleggingsfraude waren financieel het schadelijkst en samen verantwoordelijk voor meer dan de helft van de gestolen bedragen.
Aangiftebereidheid varieert sterk
Aankoop- en verkoopfraude waren met 60% van de registraties de meest voorkomende vormen van online fraude, vaak met relatief lage bedragen van gemiddeld 250 euro per zaak. Uit onderzoek blijkt dat slechts 20% van de slachtoffers aangifte doet van online fraude. Bij bankhelpdeskfraude is de aangiftebereidheid met ruim 80% veel hoger, terwijl slechts 20% van de slachtoffers van aankoopfraude naar de politie stapt.
Bankhelpdeskfraude lucratiever
Bankhelpdeskfraude vormde ruim 10% van de meldingen, maar bleek voor criminelen veel lucratiever. Slachtoffers verloren gemiddeld 7000 euro per zaak. Criminelen maken vaak gebruik van remote access-tools of persoonsgegevenslijsten om doelgroepen te benaderen, zoals ouderen, alleenstaanden en hoogopgeleide veertigers. Het gestolen geld wordt vaak besteed aan luxe goederen zoals sieraden, designerkleding en smartphones.
Toename verwacht door technologische ontwikkelingen
De politie waarschuwt dat de omvang van online fraude kan toenemen door de opkomst van kunstmatige intelligentie en deepfakes. Hoewel het aantal meldingen in 2023 vergelijkbaar was met 2019 en 2022, lag het tijdens de coronapandemie in 2020 en 2021 aanzienlijk hoger, met respectievelijk 45% en 35% meer meldingen dan in 2023.