In de alweer vijfde editie van het Datacenter & Cloud Dossier moet aandacht worden besteed aan het actuele vraagstuk dat in de regio Amsterdam en de Haarlemmermeer speelt. Gerekend naar aantal datacenters en bandbreedte is dit verreweg de belangrijkste internethotspot van Nederland. De regio vertegenwoordigt ook de A in FLAP, wat staat voor de nu nog vier belangrijkste datacentergebieden in Europa: Frankfurt, Londen, Amsterdam en Parijs. Elk van deze vier regio’s kent zo zijn uitdagingen; die zijn ook al over een langere periode bekend. Amsterdam had tot dit jaar de minste uitdagingen. Dat beeld is nu compleet achterhaald. Voor zover bekend is het besluit van de regio de bouw van datacenters aan banden te leggen een wereldwijde primeur. De reden van die drastische maatregel is inmiddels ook wereldwijd bekend: het is de schaarste aan stroom die de lokale overheden noopt tot de ingreep. Een van de belangrijkste datacenterhotspots wordt zo met de neus op de feiten gedrukt. Er zijn grenzen aan de groei.
Datacenter Summit
De laatste jaren is voorafgaand aan het verschijnen van het Datacenter & Cloud Dossier een Datacenter Summit georganiseerd. Hier is met de bestuurders van in Nederland gevestigde datacenters en enkele essentiële toeleveranciers gesproken over de ontwikkelingen. Nationale en internationale trends passeren bij deze bijeenkomsten de revue. Tijdens de gesprekken wordt ook elk jaar weer gevraagd naar knelpunten of andere zaken die negatief uitwerken op de exploitatie van een datacenter. De verslagen van deze bijeenkomsten zijn in de voorgaande uitgaves van het Datacenter & Cloud Dossier en in de reguliere uitgaven van ChannelConnect terug te lezen. Wie dat doet en over enige marktkennis beschikt ziet dat tijdens de sessies meerdere bottlenecks zijn genoemd die de groei kunnen afremmen.
‘Het aantal overnames en fusies is de afgelopen jaren sterk toegenomen’
Aantal datacenters
Een punt dat een groot deel van de summitdeelnemers bezighoudt en een knelpunt kan worden is de ontwikkeling van de vraag naar diensten. Colo is daarbij het meest genoemde voorbeeld. Aan de ene kant zijn er partijen voor wie dit de belangrijkste bron van inkomsten is en waarvoor ze nog steeds nieuwe klanten optekenen. Er zijn echter ook datacenters die aangeven dat ze het aantal colo-klanten zien afnemen; de instroom weegt daar niet langer op tegen de uitstroom. In een aantal gevallen wordt nadenken over groei ingehaald door de noodzaak de focus te richten op het blijven schrijven van zwarte cijfers. Dat er datacenters zijn die dan tot de conclusie komen dat verkoop van het bedrijf een betere optie is, is bekend.
Het aantal overnames en fusies is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Minder bekend en minder opvallend is dat er door het land verspreid datacenters zijn gesloten. Dat leidt tot de constatering dat er anno 2019 minder datacenteraanbieders in Nederland zijn dan in 2017. Afhankelijk van de gehanteerde definitie voor datacenter kan ook worden gesteld dat er nu minder datacentergebouwen zijn dan twee jaar terug. In algemene bewoordingen kan worden gesteld dat de sector groeit. Wie inzoomt op details ziet echter dat de groei niet meer voor alle facetten opgaat.
Arbeidsmarkt
Een ander punt dat al langer wordt genoemd en wat voor iedereen zichtbaar de groei van de sector kan schaden, is de arbeidsmarkt. Ondanks het feit dat automatisering in datacenters ver is doorgevoerd en hardware, helemaal OCP, steeds makkelijker te installeren en onderhouden is, blijft het lastig voldoende mensen te vinden die zich voor langere tijd willen binden aan een datacenter. De instroom van voldoende nieuw en gekwalificeerd personeel is voor zowel de kleinere als de grotere datacenters een serieus knelpunt. Meer dan één keer is door deelnemers aan onze Datacenter Summits ook toegegeven dat ze harder zouden kunnen groeien als er maar voldoende handjes waren.
Efficiency
En dan is er nog het thema efficiency. Tijdens de eerste edities van de Datacenter Summit is stilgestaan bij de begrippen duurzaamheid, groen en effi ciency. Of daar naar wordt gekeken vanuit techniek of vanuit marketing maakte voor de deelnemers weinig uit. De sector is ervan overtuigd dat daar constant goede vorderingen worden gemaakt. Het zijn de hardwareleveranciers die hier de toon zetten. Zij moeten dat op grond van wetgeving en omdat het tot een concurrentienadeel leidt als de hardware minder efficiënt is dan die van de directe concurrentie. De hardwareleveranciers hebben echter ook andere redenen permanent aandacht te besteden aan verbruik en efficiency. Dat heeft te maken met het streven van datacenters de omzet per vierkante meter vloeroppervlak te maximaliseren. Op dat terrein zijn het afgelopen decennium enorme verbeteringen doorgevoerd. De server-densiteit en computerpower per rack is enorm toegenomen.
‘De sector moet verder professionaliseren, ook op terreinen die voorheen onder de radar bleven’
De vraag is of daar nu grenzen in zicht komen. De temperaturen die nu door de high density serverracks wordt geproduceerd, moet worden afgevoerd. Ondanks free air cooling lijkt het erop dat er toch meer energie moet worden aangewend om de luchtvochtigheid en temperatuur in een datacenter binnen de veilige marges te houden.
Ongeremde groei
De genoemde punten illustreren dat op de vermeende ongeremde groei van datacenters het nodige kan worden afgedongen. Dat wil nadrukkelijk niet zeggen dat de bouwstop in de regio Amsterdam een te verwaarlozen hobbel is in de ontwikkeling van de sector. Veel meer laat dat besluit zien dat de bedreigingen van de groei en continuïteit van de sector vanuit meer kanten komen dan voorheen werd aangenomen. Wat 2019 de datacentersector leert, is dat bij het opstellen van de businessplannen ook serieus aandacht moet worden besteed aan interne en externe factoren die negatief kunnen uitwerken op zowel exploitatie als groei. Wat voor tal van andere sectoren al jaren geldt, gaat nu echt op voor de datacenters. Wat dat betreft wordt de sector gedwongen verder te professionaliseren en volwassen te worden, ook en vooral op terreinen die voorheen onder de radar bleven.
[Dit artikel is eerder gepubliceerd in het Datacenter & Cloud Dossier 2019]