Arup, het collectief van 16.000 ontwerpers, adviseurs en specialisten uit meer dan 140 landen, wordt gedreven door duurzame ontwikkeling – of het nu gaat om het ontwerpen van energiepositieve gebouwen en gebiedsontwikkeling, de (circulaire) renovatie van snelwegbruggen, transport of het adviseren van opdrachtgevers over het terugbrengen van hun klimaatimpact. Duurzaamheid is op dit moment leidend in alles dat ze doen, ontwikkelen en ontwerpen. Niet alleen staat efficiënt energieverbruik hoog in het vaandel, ook het hergebruik van materialen en gebouwen is steeds relevanter.
Hoogwaardig hergebruik van materialen, een van de overkoepelende doelen van een circulaire economie, heeft grote voordelen. Er zijn minder grondstoffen nodig, er is minder CO2 en stikstofemissie en het biedt ook economisch gezien grote voordelen. Zeker op de langere termijn. Bovendien wordt in veel gevallen ook het proces om vergunningen te krijgen simpeler.Bij Arup in Amsterdam is men gespecialiseerd in het duurzaam bouwen van onder andere datacentra. In dit gesprek delen Michiel Verkroost (Director Sustainable Industry) en Ana Versteeg Conlledo (Duurzaamheidsexpert circulaire economie en projectmanager) hun kennis en visie over wat zij kunnen doen voor bedrijven die voor een duurzame uitdaging staan.
Waardebehoud
Ana Versteeg Conlledo
Ana Versteeg Conlledo: “Circulair bouwen gaat veel verder dan energie-efficiëntie. Het huidige lineaire economische systeem komt steeds meer onder druk te staan. Bij Arup zijn we ervan overtuigd dat we ons moeten gaan bewegen naar een circulaire economie, waar we producten, componenten en materialen opnieuw blijven hergebruiken. Arup heeft vanuit die visie in samenwerking met de Ellen MacArthur foundation (EMF) een Circular Buildings Toolkit (CBT) ontwikkeld. Een deel van de CBT is een circulair ontwerp framework, dat bestaat uit 10 circulaire strategieën met een toelichting én acties om die strategieën te implementeren.
Het belangrijkste uitgangspunt is dat er niet gebouwd zou moeten worden als dat niet nodig is. Gebouwen kunnen vaak met beperkte ingrepen weer geschikt gemaakt worden voor een nieuwe toepassing. Waardebehoud betekent: geen grootschalige sloopwerkzaamheden, maar juist het behouden van grondstoffen en deze zo hoogwaardig mogelijk inzetten. En als er al nieuwbouw nodig is, doe dat dan met het oog op de toekomst. Bouw demontabel, ontwerp voor een lange levensduur, weiger onnodige componenten en bouw met de juiste en waar mogelijk biotische materialen.”
De oudste datacentra in Nederland zijn inmiddels 15 jaar oud, die moeten nu een transitie door
Kansen voor datacenters
Waardebehoud betekent ook het hergebruik van materialen die er al zijn, in plaats van te kiezen voor sloop of recycling. Dit biedt veel kansen voor datacenters; niet alleen op grote schaal, maar zeker ook op kleine schaal. Een voorbeeld is de reparatie van servers. Wanneer onderdelen in een server moeten worden vervangen, kunnen hiervoor gereviseerde onderdelen in plaats van nieuwe onderdelen worden gebruikt. Hierdoor kun je de de levensduur van servers aanzienlijk verlengen. Op gebouwniveau kun je bijvoorbeeld denken aan het demontabel maken van een gevel (om flexibiliteit te vergroten) of het werken met verplaatsbare binnenwanden zodat de indeling van het datacenter later kan worden aangepast. Tot slot is het van belang om het gebruik van nieuwe en niet-hernieuwbare materialen te verminderen. Gebruik bijvoorbeeld duurzaam beton met een hoog secundair gehalte of kies voor hout als constructief materiaal.
Duurzaam vaak ook financieel interessant
Michiel Verkroost
Michiel Verkroost: “Als je deze principes in acht neemt is er veel winst te behalen. Nieuwbouw betekent meer stikstofemissie door machines en dat is een aspect dat bij de vergunningverlening een belangrijke rol speelt. Verlaag je die stikstofemissie, dan wordt het vergunningentraject makkelijker. Daarnaast spelen ook bestemmingsplannen inmiddels een grote rol in het hele besluitvormingsproces. Als een bestaand gebouw opnieuw wordt gebruikt, zitten daar veel voordelen aan. Het is vaak goedkoper, bestemmingsplannen hoeven niet te worden aangepast en de ambtelijke procedures zijn al doorlopen. Herontwikkeling is dus niet alleen duurzaam, je bespaart ook tijd en geld op tijdrovende procedures die met reguliere nieuwbouw wel doorlopen moeten worden.”
Hergebruik voorkomt lange doorlooptijden
“Ook als je kijkt naar materiaalschaarste, grondstofproblematiek en het tekort aan technisch geschoolde mensen, is het herontwikkelen en renoveren van bestaande datacenters de beste oplossing”, zegt Verkroost. “De oudste datacenters in Nederland zijn inmiddels 15 jaar oud, die moeten nu een transitie door. Daar kunnen we met de duurzame oplossingen veel winst behalen. Datacenters upgraden, energieneutraal en misschien wel positief maken zodat ze in 2030 CO2-neutraal zijn en in 2050 klimaatneutraal. Nu is het moment om daarop in te spelen.”
[Dit artikel is eerder gepubliceerd in ChannelConnect juli 2022]