Dark data
De cijfers die ik hier noem, komen uit een reportage van Human. Er lijkt in deze reportage geen einde te komen aan de schrikbarende cijfers. Vooral ons dataverbruik is enorm. Neem bijvoorbeeld TikTok. Als alle gebruikers dagelijks een half uurtje op de app spenderen, produceren zij in een jaar tijd evenveel CO2 als een benzineauto die 2,5 miljoen rondjes om de wereld rijdt. Dit is net zoveel als het hele Nederlandse wagenpark reed in 2022. En wat dacht je van alle ‘dark data’, oftewel alle door bedrijven en consumenten opgeslagen data die nooit meer gebruikt wordt? Volgens het World Economic Forum is vijftig tot zeventig procent van alle data dark data. Denk hierbij aan meerdere versies van bestanden op je computer, vergeten bestanden, of alle foto’s die je met je smartphone hebt gemaakt en waar je nooit de beste uit gekozen hebt. Het opslaan van al deze data kost gigantisch veel energie.
Jorick Bots
Green IT
De vraag is: zijn we ons genoeg bewust van de schade die datagebruik en andere IT-activiteiten en -producten met zich meebrengen? En hoe kunnen we deze schade beperken? Green IT is een van de initiatieven om de negatieve impact van IT te beperken. Denk bijvoorbeeld aan energie-efficiënte hardware, het optimaliseren van software voor lagere energieconsumptie en het verantwoord recyclen van elektronische apparatuur. Green IT kwam rond 2005 op toen bedrijven en overheden zich bewust werden van de ecologische voetafdruk van de IT-sector. Alhoewel in 2008 al over praktische toepassingen van Green IT werd geschreven zijn we inmiddels twintig jaar verder en ons eigenlijk nu pas bewust aan het worden van de impact van IT op het milieu. Zeker met de opkomst van AI en Blockchain wordt die impact alsmaar groter. Je merkt dat we nog zoekende zijn naar hoe we daar verantwoord mee om kunnen en moeten gaan.
Sustainability by Design
Er zijn veel zaken die zowel IT-organisaties als IT-afdelingen in het Nederlandse bedrijfsleven op kunnen pakken. Het start bij het vergaren van informatie. Zes op de tien organisaties heeft namelijk de impact van IT op het milieu niet inzichtelijk. De grootste impact maken IT-organisaties en -afdelingen door zich af te durven vragen of al die data wel nodig is. Kan het efficiënter? Moet alles realtime, of kan het minder? Is er een slaapstand van de software? Met Sustainability by Design bouw je IT-oplossingen die duurzaamheid vanaf het begin in de kern hebben. Zo ontwikkel je software, hardware en systemen die energie-efficiënt, toekomstbestendig en milieuvriendelijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan het maken van slimme en duurzame keuzes omtrent hardware, zodat het energieverbruik van laptops en servers vermindert. Datacenters spelen hierin ook een belangrijke rol. Deze moeten grote hoeveelheden verkeer efficiënt verwerken en snel reageren om de prestaties te optimaliseren en de totale eigendomskosten (TCO) te verlagen. Door de benutting van systemen te verbeteren, kunnen datacenters zowel hoge prestaties als lage TCO bereiken.
Hebben we alle data die we verbruiken wel echt nodig?
Een beter milieu begint nog steeds bij…
Het recyclen en hergebruiken van IT-apparatuur moet niet onderschat worden. Kijken we naar de impact van de werkplek dan zijn apparaten van eindgebruikers, zoals een laptop, verantwoordelijk voor meer dan de helft (57%) van de wereldwijde emissies van ICT-landschappen. Productie van een dergelijk apparaat is met 75 tot 85 procent daarbij de belangrijkste bijdrager aan de uitstoot. Naast recyclen en hergebruiken is het inzetten van slimme algoritmen een manier om de impact van IT te beperken. Naast deze goede initiatieven moeten we in mijn ogen ook echt terug naar de tekentafel en ons afvragen of we alle data die we verbruiken wel echt nodig hebben. Moeten we voor ons werk wel zoveel mails sturen? Kan communiceren op een andere manier? Bijvoorbeeld door gewoon even langs het bureau van je collega te lopen. En kunnen we dark data niet gewoon weggooien? Als je de businessvoordelen en de impact op het milieu in beschouwing neemt, is het dan echt nodig om GenAI in te zetten voor iedere uitdaging? En ook privé moeten we onszelf vragen stellen. Is het nodig dat we zoveel video’s streamen en zoveel aan ChatGPT vragen? Moeten we echt al die foto’s maken én bewaren? En die kattenfilmpjes? Misschien kunnen we ook wel zonder. Ik maak me ook schuldig aan ondoordacht datagebruik hoor, het is ons allemaal heel makkelijk gemaakt. Maar dat betekent niet dat we zo door moeten gaan.
Kijkend naar de feiten is het shockerend wat de impact van IT is. Het is belangrijk dat we ons allemaal bewuster worden van onze digitale voetafdruk, zowel in het bedrijfsleven als privé. Ik geloof er echt in dat we samen de impact van IT kunnen verkleinen, zonder de innovatiekracht van IT te verliezen. Met bewustwording en verstandige keuze kunnen we zorgen voor een duurzamere toekomst mét en door IT.