AI in de zorg
De opmars van Artificial Intelligence (AI) beheerst al meer dan een jaar het IT-nieuws. Ook in de zorg kan AI van grote waarde zijn. Zo kan het de registratielast verlichten. Zorgprofessionals besteden immers veel tijd aan uiteenlopende administratieve taken. Denk aan het invullen van diverse formulieren of het rapporteren van behandelingen. De tijd die men daaraan besteedt gaat ten koste van de directe patiëntenzorg. AI-systemen kunnen helpen met het verminderen van registratielast.
Met spraakherkenning kan AI een oplossing bieden bij het stroomlijnen en automatiseren van gegevensinvoer in EPD’s. Denk aan spraakherkenning voor het dicteren van notities of het automatisch selecteren van relevante informatie uit gescande documenten of digitale bronnen.
Nictiz, een Nederlandse kennisorganisatie voor digitale informatievoorziening in de zorg, erkent de uitdagingen in de zorg zoals het terugdringen van de registratielast en neemt het voortouw in het aangaan van die uitdagingen door het samenbrengen en bundelen van expertise.
1. Videoconsults blijven
Al voor de pandemie maakten zorgprofessionals, zoals psychologen en huisartsen, gebruik van videoconsults. De lockdowns hebben die trend nog versterkt. Vaak gebruikt men daarvoor populaire apps, zoals Whatsapp. Dit kan leiden tot privacy-risico’s. Ook de bescherming tegen cybercrime is vaak niet afdoende.
Partners kunnen daarop inspelen door veilige zakelijke oplossingen aan te dragen. En er daarnaast voor te zorgen dat de zorgverlener op een ergonomische en professionele manier het gesprek kan voeren. Denk daarbij aan goede audio en ‘intelligente’ camera’s. Richt ook de mogelijkheid in om beelden te versturen in een hoge resolutie. Zo gebruiken huisartsen vaak foto’s om tot een eerste diagnose te komen.
2. Bouw stabiele en veilige netwerken
In het interview met Rittal en X-ICT wordt er al op gewezen: in een zorginstelling is alles en iedereen met elkaar verbonden. Voor een deel bestaan die verbindingen uit een wifi-netwerk voor zowel patiënten als voor bezoekers en het eigen personeel. Die netwerken moeten niet alleen stabiel zijn, maar beslist ook veilig en volledig van elkaar gescheiden. Daarnaast worden ook DECT-netwerken nog veel in zorginstellingen gebruikt. Het opbouwen van een doordachte en secure topologie is een absoluut specialisme waarop partners zich kunnen richten.
3. Specialiseer!
In datzelfde interview wordt duidelijk dat elke niche geschikt is als specialisatie, zolang je er als partner maar echt meer verstand van hebt dan een generieke aanbieder. Dat kan bijvoorbeeld om serverracks en andere behuizingen gaan, die, ook in het kader van de voorschriften binnen NEN 7510, ook fysieke beveiligd moeten worden. Het is niet de bedoeling dat een willekeurige bezoeker in de buurt van de servers kan komen.
Een ander specialisme is het aanbieden van noodstroomvoorzieningen. Bij het uitvallen van, bijvoorbeeld, een switch valt niet alleen een deel van het datanetwerk weg, maar stokt ook de stroomvoorziening die vaak als Power-over-Ethernet camera’s of sensoren voedt. Het is dan ook belangrijk deze systemen te beveiligen met een goede UPS-oplossing.
4. Vergeet de werkplek niet
Nog in 2002 deelden de vier ergotherapeuten in een zorginstelling in Vinkeveen samen één pc. Die tijd is gelukkig voorbij, maar nog steeds worden veel werkplekken generiek uitgerold – dus zonder een optimale aansluiting bij het werk van de betreffende zorgverlener. Zo zal een administratief medewerker of manager eerder gebaat zijn bij een desktop, terwijl zorgverleners vaak beter geholpen zijn met mobiele, verrijdbare stellages met daarop bijvoorbeeld een laptop. Medewerkers in de eerste lijn (zorg aan huis) hebben behoefte aan krachtige, maar lichte devices, eventueel aangevuld met een kleine printer. Die devices moeten veilig kunnen communiceren via, bijvoorbeeld, het mobiele netwerk.
Security en privacy
Wereldwijd nemen ransomware-incidenten in de zorg toe. Dat blijkt uit het Cybersecurity Dreigingsbeeld voor de zorg 2023 van Z-CERT. Dit is het cybersecurity-expertisecentrum voor de zorgsector. Ook is het risico op datalekken als gevolg van een hack reëel, zeker omdat cybercriminelen naar verwachting AI zullen inzetten om hun phishing-pogingen te verbeteren.
In 2023 registreerde Z-CERT een wereldwijde toename van 73 procent van gepubliceerde incidenten ten opzichte van 2022. Deze toename komt vooral door nieuwe phishing-technieken die criminelen gebruiken en doordat aanvallers steeds sneller zijn met het misbruiken van kwetsbaarheden.
Vaak zal de primaire IT-partner van een grote zorginstelling veel security-zaken oppakken. Voor kleinere partners is het aanbieden van gerichte
security awareness-trainingen een interessante markt.